آموزش همدلی به کودک و نوجوان
فرزندم رفتارهای پرخاشگرانه دارد و گاهی طوری رفتار میکند که نمی‌تواند دیدگاه دیگران را درک کند و دوست دارم به او کمک کنم تا بتواند احساسات خود و دیگران را بهتر درک کند...
همدلی قلب چیزی است که انسان با آن معنا پیدا میکند. پایه و اساس اخلاق عملی است و برای ارتباطات، مهربانی، عشق و دوست داشتن و برای رسیدن به موفقیت ضروری است. همدلی کلید جلوگیری از قلدری و ظلم و ستم است. همدلی به معنای توانایی انسان برای درک هیجانات دیگران تعریف می‌شود. دلسوزی و نشان دادن حالات هیجانی و به اشتراک‌گذاری احساسات است. اگرچه کودکان با توانایی همدلی به دنیا می‌آیند اما باید این توانایی را به درستی در آنها تقویت کرد. در غیر این صورت به همان شکل رشد نیافته باقی می‌ماند.
همدلی چه تاثیرات مثبتی به همراه دارد
- همدلی فرزندان را به کارهای درست تشویق میکند. زیرا یک شخص همدل تاثیر آزار عاطفی را بر دیگران تشخیص میدهد و با دیگران بی‌رحمانه رفتار نمی‌کند.
زمانیکه والدین عشق و محبت را به طریقی پرمعنا به کودک و نوجوان انتقال میدهند. موجب می‌شود کودک و نوجوان احساسات منفی خود را بیرون بریزد و التیام یابد و رفتارهای همدلانه را یاد میگیرند
- همدلی عامل مهمی در ایجاد رفتارهای نوع‌دوستانه محسوب می‌شود به همین دلیل کودکانی که همدلی بیشتری دارند با دیگران مهربانتر و رفتارهای مراقبتی بیشتری دارند، حساس و نگران آسیب رساندن به دیگران هستند.
- همدلی با رفتارهای اجتماعی، پذیرش همسالان و خودپنداره در ارتباط است و در گسترش رفتارهای اجتماعی مناسب تاثیرگذار است.
- همدلی رفتارهای پرخاشگری کلامی، جسمی و خشونتهای بین فردی را کاهش میدهد.
والدین چه بکنند
زمانیکه والدین عشق و محبت را به طریقی پرمعنا به کودک و نوجوان انتقال میدهند. موجب می‌شود کودک و نوجوان احساسات منفی خود را بیرون بریزد و التیام یابد و رفتارهای همدلانه را یاد میگیرند.
همدلی والدین به کودک و نوجوان پیام میدهد احساست ارزشمند است و آنها احساس می‌کنند حرفهایشان توسط پدر و مادرشان شنیده می‌شود و دیدگاه‌شان را درک کرده‌اید.
مادرانی که نسبت به نیازهای کودکان پاسخگوترند و تهدیدکننده و سلطه‌جو نیستند، فرزندانشان رفتارهای اجتماعی نشان میدهند.
چگونه همدلی را آموزش دهیم؟
در آموزش ضروری است بدانید؛ همدلی چیست و چگونه رشد میکند و چطور تفاوت حالات هیجانی را در خود و دیگران تشخیص دهید و چگونه به طور مثبت به دیگران پاسخ دهید تا درک و مهارت همدلانه تقویت شود.
برای شناخت کودک از رفتارهای همدلانه تلاش والدین لازم و ضروری است، از کودک بپرسید: امروز چه چیزی مورد علاقه خود را یادگرفته است؟ سخت‌ترین قسمت روز کی بوده است؟ اگر می‌توانست بر همه چیز کنترل داشته باشد، روز خود را چطور می‌گذارند ؟ دوست مورد احترام او کیست؟ چرا باید به دوست احترام گذاشت؟
گفتگو و بیان استدلال با کودک و نوجوان درباره اثر رفتار آنها بر دیگران نه تنها همدلی را در آنها آموزش میدهید، بلکه به آنها کمک می‌کنید تا درباره پیامدهای رفتار خود بیندیشند. درباره اهمیت مهربانی و سهیم کردن آنها در رفتارهای مانند خوش رفتاری میتوانند در رفتارهای همدلانه اجتماعی تاثیر بسزایی داشت باشید.
زمانیکه والدین الگوی مناسبی از رفتارهای همدلی هستند مانند رفتارهای مراقبتی از کودکان و دیگران بویژه در حضور کودک و نوجوان، رشد نگرشها و رفتارهای اجتماعی و همدلانه آنها را تحت تاثیر قرار میدهید.
هنگامی که والدین کودک و نوجوان را تشویق به گفتگو در مورد احساسات و مشکلات خود می‌کنند. چنین گفتگوهای رفتارهای همدلانه را در آنها رشد میدهد.
مادرانی که نسبت به نیازهای کودکان پاسخگوترند و تهدیدکننده و سلطه‌جو نیستند، فرزندانشان رفتارهای اجتماعی نشان میدهند
در آموزش همدلی بر شباهت بین خودتان و دیگران تمرکز کنید و فعالیتهای مناسب آنرا شناسایی کنید، چنین اقداماتی در افزایش همدلی تاثیرگذار است.
نقش بازی کردن؛ فعالیتی که برای کودکان یا بزرگترها در درک دیدگاههای دیگران کمک میکند. یعنی نقش واقعی یا خیالی را تصور می‌کنید یا انجام میدهید تا احساس یا رفتار شخص را درک کنید.
در هنگام گفتگو با کودک و نوجوان کلمات متفاوتی که دربرگیرنده احساسهای متفاوت است، بکار ببرید.
مدلهای همدلی را نشان دهید؛ بعنوان مثال کودکی در حال بازی، نوجوانی در حال ارتباط با همسالان، دچار مشکل می‌شوند و با رفتارهای همدلانه مشکل خود را حل می‌کنند.
موقعیتهای را بازی کنید تا کودک و نوجوان فرصت دیدن پاسخهای مناسب به شخص ناراحت و صدمه خورده را داشته باشد. اینکه چه احساسی دارد وقتی کودک یا نوجوانی در حال گریه است؟ و چطور تلاش میکند تا احساس بهتری پیدا کند؟ و چه احساسی دارند وقتی گریه می‌کنند و هیچ کسی توجهی به آنها ندارند؟
احساسهای همدلانه، درک و فهم رفتار، آموزش همدلانه فضایی را فراهم می‌سازد تا احساس رضایت از گفتگو کردن درباره افکار و احساسات درونی در نوجوان ایجاد شود و موجب می‌شود نیاز دیگران را وقتی در شرایط تعارضی قرار میگیرند، در نظر گیرند.
کودکان همدلی را از ما می‌آموزند و از همدلی ما با دیگران تجربه بدست می‌آورند. هنگامیکه با کودکان همدلی نشان میدهیم آنها به اما اعتماد می‌کنند و دلبستگی ایمن ایجاد می‌شود. دلبستگی کلید اتخاذ ارزشها و مدل مناسب رفتاری و همدلی با دیگران است.
